آزمایش آمنیوسنتز

آزمایش آمنیوسنتز برای نمونه گیری از مایع آمنیوتیک و سلول‌های رحم برای غربالگری جنین در دوران بارداری انجام میشود. مایع آمنیوتیک کودک را در دوران بارداری احاطه کرده و از آن محافظت می کند. آزمایش های غربالگری بارداری باعث می شوند که مادر از سلامت فرزند خود مطمئن باشد و در صورتی که جنین با عارضه ایی روبه رو شده است والدین هر چه سریع تر بتوانند اقدامات مهم و ضروری را انجام دهند..یکی از آزمایش های که دوران بارداری انجام می گیرد آزمایش آمنیوسنتز است.د ر مطلب زیر با نحوه انجام آزمایش آمنیوسنتز و علت های انجام آن بیشتر آشنا می شوید .

یکی از مهم ترین دوران زندگی هر خانمی دوران بارداری اوست .برای اینکه مادران بتوانند فرزندی سالم را به دنیا آورند مشاوره های پیش از بارداری و همچنین مراقبت های دوران بارداری باید به خوبی و به نحوی صحیح انجام بگیرد.در دوران بارداری ممکن است آزمایش های متفاوتی برای مادر در نظر گرفته شود

آزمایش آمنیوسنتز چیست ؟

آمنیوسنتز یک روش آزمایش قبل از تولد است که معمولاً در سه ماهه دوم یا سوم بارداری انجام می شود. این تست می تواند شرایط کروموزومی خاصی (مانند سندرم داون) یا شرایط ژنتیکی (مانند فیبروز کیستیک) را تشخیص دهد. در طول آزمایش آمنیوسنتز، پزشک از یک سوزن نازک برای برداشتن مقدار کمی مایع آمنیوتیک از کیسه اطراف جنین استفاده می کند. این نمونه مایع سپس در آزمایشگاه، تحت بررسی قرار خواهد گرفت.

در دوران بارداری، جنین در داخل کیسه آمنیوتیک رشد می کند. مایع آمنیوتیک جنین را در داخل کیسه آمنیوتیک احاطه کرده و از آن محافظت می کند. همچنین حاوی برخی از سلول های جنین است. این سلول ها حاوی اطلاعات ژنتیکی هستند که به تشخیص بیماری های ژنتیکی کمک می کند.

کاربرد آزمایش آمنیوسنتز

در سه ماهه ی اول بارداری با بهره گیری از آزمایش آمنیوسنتز می توان از خطر بدنیا آمدن کودکانی با ناهنجاری های سیستم عصبی و سندروم داون جلوگیری کرد.با وجود آزمایش های غربالگری که از روش های بررسی مولفه های خونی مادر برای تشخیص سلامت کودک بهره می برد اما آزمایش آمنیوسنتز با قطعیت بیشتری سلامت کودک را نسبت به بیماری های سیستم اعصاب مرکزی بخصوص سندروم داون تضمین می کند.همچنین در مواردی برای تشخیص اینکه آیا ریه جنین در مراحل تکاملی خود روند خوبی را طی کرده است بخصوص در مادرانی که از دیابت رنج می برند، آزمایش آمنیوسنتز پیشنهاد می شود.گاهی نیز افزایش حجم مایع آمنیوتیک باعث تنگی نفس و مشکلات تنفسی در مادران می گردد که در این صورت باید حجم مایع آمنیوتیک را کاهش دهند. در موارد دیگر مثل اختلالات لوله عصبی می توان از آزمایش آمنیوسنتز بهره گرفت. این نوع از اختلالات باعث عدم تکامل مغز و طناب عصبی خواهند شد. در اغلب موارد می توان تنها با اندازه گیری میزان نوعی خاص از پروتئین در مایع آمنیوتیک اختلالت لوله عصبی را تشخیص داد.

تست آمنیوسنتز به چه دلایلی انجام میشود؟

دلایلی که ضرورت انجام آزمایش آمنیوسنتز را ایجاد میکنند، موارد زیر هستند:

• تشخیص ناهنجاری های جنین

• تشخیص اختلالات کروموزومی

• بررسی و تشخیص برخی از اختلالات ژنتیکی (مانند بیماری سلول داسی شکل یا فیبروز کیستیک) که در خانواده شما وجود داشته و احتمال دارد که شما ناقل آن باشید.

• وقتی سن مادر بیشتر از 35 سال باشد. زیرا احتمال اینکه جنین دارای اختلالات کروموزومی باشد در این مادران بالاتر است.

نحوه انجام آمنیوسنتز

ممکن است بسیاری از انجام دادن آمنیوسنتز بترسند و آن را دردناک تلقی کنند. اما جالب است بدانید که در این روش معمولا بی حسی موضعی نیاز نیست و مادران درد بسیار ناچیزی را متحمل می شوند.روند انجام کار بدین صورت است که از ناحیه ی دیواره ی شکم سوزنی را عبور می دهند تا به کیسه آمنیونی برسد. در این مرحله کیسه ی آمنیونی با فاصله از جنین سوراخ می شود و چیزی نزدیک به 20 میلی لیتر از این مایع جمع آوری می شود. سپس این مایع را برای تشخیص ژنتیکی قبل از تولد به محل کشت انتقال می دهند تا تا تکثیر و رنگ آمیزی شوند و به کمک میکروسکوپ وضعیت سلول ها را برای یافتن ناهنجاری هایی از قبیل سندروم داون مورد بررسی قرار می دهند. نتایج آمنیوسنتز دو حالت دارد. اگر نتیجه منفی باشد این بدان معناست که جنین مشلات کروموزومی ندارد و اگر نتیجه مثبت باشد نیاز به انجام بررسی های بیشتر است.شایان ذکر است که تمامی نقایص جنین به کمک آمنیوسنتز ممکن نیست و بعضی از این وارد تنها بعد از تولد جنین قابل تشخیص است.

عوارض احتمالی آزمایش آمنیوسنتز

ممکن است مادران بعد از انجام این روش با موارد زیر رو به رو شوند:

زایمان زودرس، ناهنجاری های جسمی،لکه ی بینی گذرای واژینال،نشت مایع آمینون، عفونت مایع و آسیب دیدگی جفت و جنین بر اثر برخورد سوزن و دیسترس تنفس از جمله عوارض مربوط به آمنیوسنتز است.آمارها نشان می دهد در سه ماهه دوم بارداری یک مورد در 300بارداری احتمال وقوع سقط جنین وجود داشته است.زنانی که قصد انجام آمنیوسنتز را دارند باید به طور کامل از عوارض آن مطلع باشند و در صورت اینکه گروه خونی منفی داشتند باید اقدامات ویژه ای برای آن ها اختصاص یابد.

مراقبت های بعد از آزمایش آمنیوسنتز

بعد از انجام این آزمایش نیز مواردی وجود دارد که باید آن ها را رعایت کرد. از جمله اینکه حداقل تا دو روز استراحت و عدم انجام فعالیت های شدید بسیار ضروری است . در صورت بروز هرگونه احساس تهوع و ضعف و دلپیچه این موارد بعد از چند ساعت به خودی خود رفع خواهند شد و نیاز به نگرانی نیست. اگر گروه خونی شما منفی است باید از آمپول های ضد عامل ارهاش به شما تزریق شود تا از حساسیت نسبت به ارهاش جلوگیری شود.

همچنین در صورتی که موارد زیر را احساس کردید حتما به پزشک مراجعه کنید:

• افزایش تب و سرگیجه

• درد شدید در ناحیه شکم

• خونریزی از واژن و تورم و قرمزی

• خون ریزی از ناحیه ی نمونه گیری شده