آزمایش خون یکی از مهمترین و پرکاربردترین تست های پزشکی است که با استفاده از نمونهی خون انجام میشود. این آزمایش به منظور ارزیابی وضعیت سلامت و بیماریهای مختلف، تشخیص بیماری، پیشبینی خطرات سلامتی و نظارت بر روند درمان استفاده میشود. در آزمایش خون، عناصر مختلف خون از جمله سلولهای خونی (گلبول های قرمز، گلبول های سفید و پلاکتها) و مواد مختلف در خون (مانند هموگلوبین، آنزیمها، ایمونوگلوبولینها، اسیدهای چرب و غیره) اندازهگیری و ارزیابی میشوند. آزمایش خون میتواند اطلاعات مهمی را درباره نحوهی عملکرد اعضای بدن ارائه دهد و ابزار بسیار کارآمدی است که در تشخیص صحیح بیماریهای خونی، اختلالات سیستم ایمنی، اختلالات کبد و کلیه، نقص ویتامینها و مواد مغذی و غیره، به پزشکان و متخصصین کمک میکند.
کاربردهای آزمایش خون
آزمایش خون کاربردهای گسترده ای دارد و یکی از رایج ترین انواع آزمایش های پزشکی است. برای مثال می توان از آن برای موارد زیر استفاده کرد:
- وضعیت سلامت عمومی خود را ارزیابی کنید
- بررسی کنید که آیا عفونت دارید
- غربالگری برای شرایط ژنتیکی خاص
- برای آگاهی از کارکرد مناسب اندام هایی مانند کلیه ها، کبد، قلب یا تیروئید
- کمک به تشخیص بیماری هایی مانند سرطان، دیابت، بیماری عروق کرونر قلب و HIV
- برای آگاهی از نتیجه بخش بودن داروها برای بیماری شما
- برای تشخیص خونریزی یا اختلالات لخته شدن خون
- برای آگاهی یافتن از از عملکرد سیستم ایمنی در برابر عفونت ها
- تشخیص کم خونی، مانند کم خونی فقر آهن، کم خونی خطرناک، کم خونی آپلاستیک یا کم خونی همولیتیک
- تغییرات هموگلوبین
- برای کنترل وضعیتها و بیماریهای مزمن سلامت
- تشخیص مشکلات سلامتی در مراحل اولیه
شما لازم است از دلیل تجویز این آزمایش توسط پزشک اطلاع داشته باشید اگر از دلیل آن مطلع نیستید حتما از پزشک خود بپرسید.
انواع آزمایش خون
موارد زیر جزء رایج ترین آزمایشات خون هستند:
- شمارش کامل خون که CBC نیز نامیده می شود
- آزمایشات شیمیایی خون
- آزمایش آنزیم خون
- آزمایش خون برای خطر بیماری قلبی
موارد زیر جزء رایج ترین آزمایشات خون هستند:
- شمارش کامل خون که CBC نیز نامیده می شود
- آزمایشات شیمیایی خون
- آزمایش آنزیم خون
- آزمایش خون برای خطر بیماری قلبی
آزمایش خون می تواند اطلاعات زیادی به پزشک شما بدهد. او می تواند ببیند که آیا عناصر خاصی در خون شما در محدوده طبیعی قرار دارند یا خیر. اما در بسیاری از موارد، تنها بخشی از اطلاعاتی است که پزشک برای تشخیص یک وضعیت سلامتی به آن نیاز دارد. ممکن است نیاز باشد که انواع دیگری از آزمایشات را نیز انجام دهید.
آماده شدن برای آزمایش خون
این آزمایشات اغلب برای صبح زود برنامه ریزی می شوند. برای برخی از آزمایشات خون، شما مجبور خواهید بود برای مدت معینی قبل از انجام آن غذا نخورید یا به عبارتی ناشتا باشید. این معمولاً به معنای عدم خوردن یا نوشیدن چیزی بعد از نیمه شب قبل از آزمایش است.
پزشک هر دستورالعمل خاصی که قبل از انجام آزمایش به آن نیاز دارید به شما اطلاع می دهد. به عنوان مثال بسته به نوع آزمایش ممکن است از شما خواسته شود که به مدت 8 تا 12 ساعت قبل از آزمایش ناشتا باشید. یا اینکه مصرف برخی داروها را متوقف کنید زیرا ممکن است بر نتیجه آزمایش تأثیر بگذارد.
اما برای اکثر انواع آزمایش خون، نیازی به آماده سازی نیست. این آزمایش ها برای این است که ببینند خون شما در شرایط عادی چگونه است.
نحوه انجام آزمایش خون
برای انجام این آزمایش، تکنسینی به نام فلبوتومیست (متخصص نمونهگیری خون) از یک سوزن برای گرفتن نمونه خون استفاده می کند. اگر دیدن سوزن ها شما را عصبی می کند به تکنسین بگویید. او می تواند به شما کمک کند احساس راحتی بیشتری داشته باشید.
همچنین میتوانید در حین خونگیری نگاهتان را به سمت دیگری برگردانید و یکی از اعضای خانواده یا دوستان خود را برای کمک همراه خود ببرید.
در بیشتر موارد، نمونه از ورید بازوی شما گرفته می شود و چند دقیقه بیشتر طول نمی کشد. تکنسین یک نوار لاستیکی دور بازوی شما می بندد و از شما می خواهد دستتان را مشت کنید. به محض مشاهده رگ، تکنسین آن ناحیه را تمیز می کند و سپس سوزن را وارد می کند.
هنگامی که تکنسین به اندازه کافی خون گرفت، سوزن را بیرون آورده و یک باند چسبی روی محل قرار می دهد. ممکن است از شما خواسته شود که محل را محکم فشار دهید تا خونریزی متوقف شود.
نتایج آزمایش خون
پس از گرفتن نمونه خون، آن را در یک بطری گذاشته و با نام و مشخصات شما برچسب گذاری می شود. سپس نمونه خون شما به آزمایشگاه ارسال می شود و تکنسین های آموزش دیده به دنبال اطلاعاتی هستند که پزشک شما سفارش داده است. این ممکن است یک روز تا یک هفته یا بیشتر طول بکشد.
در طول آزمایش فقط مقدار کمی خون گرفته می شود، بنابراین نباید هیچ عارضه مهمی را احساس کنید. با این حال، برخی افراد در حین و بعد از آزمایش احساس سرگیجه و غش می کنند. اگر این اتفاق در گذشته برای شما افتاده است، حتما به فردی که آزمایش را انجام می دهد اطلاع دهید.
پس از آزمایش، ممکن است در جایی که سوزن وارد شده، کبودی کوچکی داشته باشید. کبودیها میتوانند دردناک باشند، اما معمولاً بیضرر هستند و طی چند روز آینده محو میشوند. سپس نمونه خون شما بسته به آنچه که باید بررسی میشود، زیر میکروسکوپ یا با مواد شیمیایی آزمایش میشود.
0 دیدگاه